آیا اهل سنت به ظهور منجی اعتقاد دارند؟
موارد اعتقاد به مهدویت در بین اهل سنت بسیار فراوان است که ما نمونه هایی از آن را نقل می کنیم:
۱- دکتر محمّد احمد اسماعیل مقدّم در کتاب المهدىّ وفقه أشراط الساعة درباره مهدویت می گوید: ایمان به این امور از لوازم شهادت به رسالت پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله است؛ تصدیق این امور از مستلزمات ایمان به روز قیامت است، زیرا از جمله علائم قیامت خروج مهدى علیه السلام است که قبل از برپایى قیامت تحقق خواهد یافت و همان گونه که اعتقاد به معاد و برپایى قیامت لازم هست، اعتقاد به علائم آن نیز واجب است.
۲- شیخ ناصرالدین البانى وهابى مىگوید: «عقیده به خروج مهدى علیه السلام عقیدهاى است ثابت و متواتر که از پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله رسیده و ایمان به آن واجب است، زیرا این عقیده از امور غیبى است که ایمان به آن از صفات متقین در قرآن شمرده شده است ...».[۱]
3- هم چنین عبدالمحسن بن حمد عباد استاد دانشگاه مدینه منوّره مىگوید: «تصدیق و اعتقاد به قضیه مهدویت در زمره ایمان به رسالت پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله است، زیرا از آثار ایمان به پیامبر صلى الله علیه و آله تصدیق او در امورى است که به آن خبر داده و داخل در ایمان به غیبى است که خداوند متعال مؤمنان را به جهت ایمان به آن مدح کرده است؛ آن جا که مىفرماید الم* ذلِکَ الْکِتابُ لا رَیْبَ فِیهِ هُدىً لِلْمُتَّقِینَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ ... «بقره آیات ۱- ۳.»؛ الف، لام، میم، این است کتابى که در حقانیت آن هیچ تردیدى نیست [و] مایه هدایت تقواپیشگان است. آنان که به غیب ایمان دارند ...»[۲]
۴- حافظ ابن حجر عسقلانى می گوید: اخبار به حد تواتر دلالت دارد بر اینکه مهدى از این امت (اسلام) است و به راستى عیسى بن مریم از آسمان فرود مىآید و پشت سر او به نماز مىایستد.»[۳]
۵- قاضى شوکانى می گوید: احادیث مهدى بدون شک و شبهه متواتر است، بلکه عنوان تواتر بر کمتر از این مقدار از این احادیث نیز صدق مىکند؛ آن هم با تمام اصطلاحاتى که در علم اصول در رابطه با تواتر و خبر متواتر آمده است.»[۴]
۶- ابن حجر هیثمى مىگوید: احادیثى که در آن اشاره به ظهور مهدى است بسیار زیاد و به حد تواتر است.»[۵]
۷- علامه مناوى مىگوید: اخبار مهدى زیاد و مشهور است؛ به حدى که جماعتى درباره این احادیث تألیفات مستقلى دارند.»[۶]
۸- تفتازانى مىگوید: از جمله امورى که ملحق به باب امامت مىشود خروج مهدى و نزول عیسى است، که این دو از علائم قیامت است و در این باره خبرهاى صحیحى رسیده است.»[۷]
۹- قرمانى دمشقى مىگوید: علما بر این امر اتفاق کردهاند که مهدى همان قیام کننده در آخرالزمان است و اخبار ظهور آن حضرت علیه السلام یکدیگر را تأیید مىکنند و روایات بر اشراق نورش دلالت دارند، و به زودى ظلمت و تاریکى شبها و روزها به روشنایى وجود او منوّر خواهد شد و تاریکىها به رؤیت و دیدار او همانند بیرون آمدن صبح از ظلمت شب از میان خواهد رفت. عدل او در افقها سیر خواهد کرد و پر نورتر از ماه منیر در مسیرش خواهد بود.»[۸]
۱۰- مبارکفورى مىگوید: بدان که مشهور بین تمام مسلمانان در طول زمانها این است که به طور حتم در آخرالزمان شخصى از اهلبیت علیهم السلام ظهور خواهد کرد که دین را تأیید کرده، عدل را میان جامعه ظاهر مىکند و مسلمانان به دنبال او مىروند و او بر ممالک اسلامى سلطه پیدا خواهد نمود. و او مهدى نامیده مىشود.»[۹]
۱۱- شبیه این عبارت نیز از شیخ منصور على ناصف رسیده است.[۱۰]
به همین مضمون در کلمات بزرگانى دیگر از علماى اهل سنت نیز مطالبى مىیابیم که موارد ذیل از آن جمله است:
۱۲. برزنجى، الإشاعة لأشارط الساعة، ص ۸۷.
۱۳. ابن تیمیه حرانى، منهاج السنة النبویة، ج ۴، ص ۲۱۱.
۱۴. سید احمد زینى دحلان، الفتوحات الاسلامیه، ج ۲، ص ۳۲۲.
۱۵. أبوالأعلى مودودى، البیات، ص ۱۱۶.
۱۶. أبوطیب قنوجى، الاذاعة، ص ۵۳.
۱۷. دکتر عبدالعلیم عبدالعظیم بستوى، المهدى المنتظر فى الأحادیث الصحیحة، ص ۳۶۰.
۱۸. شیخ عبدالمحسن بن حمد العباد، عقیدة أهل السنة و الأثر فى المهدى المنتظر.
۱۹. شیخ عبدالعزیز بن باز، مجله جامعة الاسلامیة.
[برگرفته از کتاب شیعه شناسى و پاسخ به شبهات، على اصغر رضوانى، ج۲، ص: ۱۹۸ به بعد]
[۱]. مجله تمدن اسلامى، شماره ۲۲، ص ۶۴۳.
[۲]. مجله جامعه اسلامیه، شماره ۳.
[۳]. فتح البارى، ج ۵، ص ۳۶۲.
[۴]. ابراز الوهم المکنون، ص ۴، به نقل از رساله التوضیح شوکانى.
[۵]. صواعق المحرقه، ج ۲، ص ۲۱۱.
[۶]. فیض القدیر، ذیل حدیث ۹۲۴۵.
[۷]. شرح مقاصد، ج ۲، ص ۶۲.
[۸]. اخبار الدول و آثار الاول، ج ۱، ص ۴۶۳.
[۹]. تحفة الاحوذى بشرح جامع الترمذى، مبارکفورى، شرح حدیث ۲۳۳۱.
[۱۰]. التاج الجامع للأصول، ج ۵، ص ۳۱۰
