ملل جهان در انتظار مصلح موعود جهانی
همان طور که اشاره شد، مسأله‌ی عقیده به ظهور مصلحی جهانی امری عمومی و همگانی است و مختص مکاتب و ادیان مذکور نبوده، بلکه چنین اندیشه‌ای با شکل‌های مختلف، در میان همه‌ی اقوام و ملل متمدن و غیر متمدن جهان و حتی قبایل بدوی وجود داشته و دارد.
در این‌جا به فهرست مختصری از بازتاب این عقیده در میان اقوام و ملل مختلف جهان اشاره می‌کنیم:
1- ایرانیان باستان معتقد بودند که: «گرزاسپه» قهرمان تاریخی آنان زنده است و در «کابل» خوابیده، و صد هزار فرشته او را پاسبانی می‌کنند تا روزی که بیدار شود و قیام کند و جهان را اصلاح نماید.
2- گروهی دیگر از ایرانیان می‌پنداشتند که: «کیخسرو» پس از تنظیم کشور و استوار ساختن شالوده‌ی فرمانروایی، دیهیم پادشاهی را به فرزند خود داد و به کوهستان رفت و در آن‌جا آرمیده تا روزی ظاهر شود و اهریمنان را از گیتی براند.
3- نژاد اسلاو، بر این عقیده بودند که از مشرق زمین یک نفر برخیزد و تمام قبایل اسلاو را متحّد سازد و آنها را بر دنیا مسلّط گرداند.
4- نژاد ژرمن معتقد بودند که یک نفر فاتح از طوایف آنان قیام نماید و «ژرمن» را بر دنیا حاکم گرداند.
5- اهالی صربستان انتظار ظهور «مارکو کرالیه‌ویچ» (Markokralyevic) را داشتند.
6- ساکنان جزایر انگلستان، از چندین قرن پیش آرزومند و منتظرند که: «آرتُور» روزی از جزیره‌ی «آواکون» ظهور نماید و نژاد «ساکسون» را در دنیا غالب گرداند و سعادت جهان نصیب آنها گردد.
7- اَسِن‌ها معتقدند که پیشوایی در آخر الزمان ظهور کرده، دروازه‌های ملکوت آسمان را برای آدمیان خواهد گشود.
8- سلت‌ها می‌گویند: پس از بروز آشوب‌هایی در جهان، «بوریان بور و یهیم» قیام کرده، دنیا را به تصرف خود در خواهد آورد.
9- اقوام اسکاندیناوی معتقدند که برای مردم دنیا بلاهایی می‌رسد، جنگ‌های جهانی اقوام را نابود می‌سازد، آن‌گاه «اودین» با نیروی الهی ظهور کرده و بر همه چیره می‌شود.
10- اقوام اروپای مرکزی در انتظار ظهور «بوخص» می‌باشند.
11- اقوام آمریکای مرکزی معتقدند که: «کوتزلکوتل» نجات‌‌بخش جهان، پس از بروز حوادثی در جهان پیروز خواهد شد.
12- چینی‌ها معتقدند که «کرشنا» ظهور کرده، جهان را نجات می‌دهد.
13- یونانیان می‌گویند: «کالویبرگ» نجات‌دهنده‌ی بزرگ، ظهور خواهد کرد، و جهان را نجات خواهد داد.
14- نصارا نیز به وجود حضرت مهدی (علیه السلام) معتقدند و می‌گویند که در آخر الزمان ظهور کرده، عالم را خواهد گرفت. ولی در اوصافش اختلاف دارند.
آن‌چه در بالا بیان شد، اگرچه با مهدی موعود اسلام کاملاً تطبیق نمی‌کند و حتّی برخی از آنها اصلاً شباهتی به امام عصر (علیه السلام) ندارد، لکن از یک حقیقت مسلم حکایت می‌کند و آن این است که نوید مصلح جهانی به گوش آنها رسیده و عقیده به ظهور یک رهبر مقتدر در آخر الزمان در اعماق دلشان جا گرفته است، ولی چون از فروغ حق بیشتر از این برخوردار نبوده‌اند در تطبیق آن دچار اشتباه شده‌اند.
اسامی مقدّس منجی موعود در کتب مذهبی اهل ادیان
1- «صاحب» در صحف ابراهیم (علیه السلام)
2- «قائم» در زبور سیزدهم
3- «قیدمو» در تورات به لغت ترکوم
4- «ماشیح» (مهدی بزرگ) در تورات عبرانی
5- «مهمیدآخر» در انجیل
6- «سروش ایزد» در زمزم زرتشت
7- «خجسته» (احمد) در کندرال فرنگیان
8- «خسرو» در کتاب مجوس
9- «میزان الحق» در کتاب اَثری
10- «پرویز» در کتاب برزین آذرفارسیان
11- «کلمـة الحق» در صحیفة آسمانی
12- «فردوس الکبر» در کتاب قبروس رومیان
13- «فرخنده» (مصد) در کتاب وشن جوک
14- «فیروز» (منصور) در کتاب شعیای پیغمبر
15- «بقیـة الله» در کتاب دوهر
16- «قاطع» در کتاب قنطره
